Sukuk merupakan nama pada sebuah sijil
kewangan dan dapat dilihat sama dengan surat hutang Islam. Namun demikian,
fixed income, surat hutang berunsur kepada bunga/faedah adalah tidak
diperbolehkan dalam Islam kerana mempunyai unsur riba. Sukuk adalah surat
berharga yang sesuai dengan Shariah Islam dan prinsip-prinsip pelaburan yang
melarang pembayaran riba.
Sukuk telah berkembang menjadi antara metod
pembiayaan pelaburan yang berasaskan prinsip-prinsip Shariah di era ini.
Permintaan kepada sukuk telah berkembang pesat beberapa tahun kebelakangan ini
kerana ianya menjadi antara peluang pelaburan yang menawarkan risiko rendah,
pendapatan tetap serta berlandaskan prinsip Shariah.
Definisi sukuk
Sijil bernilai sama dengan sebahagian atau
keseluruhan dari kepemilikan harta berwujud untuk mendapatkan hasil dan jasa di
dalam kepemilikan asset dari projek tertentu atau aktiviti pelaburan khusus, sijil
ini berlaku setelah menerima nilai sukuk , disaat jatuh tempoh dengan menerima
dana sepenuhnya sesuai dengan tujuan sukuk tersebut.
Sukuk juga boleh dikenali sebagai Bon patuh
Syariah. Terdapat beberapa persamaan antara sukuk dengan bon konvensional.
Persamaan tersebut ialah ia selalu
mempunyai tempoh matang (term maturity), mempunyai kupon profit, serta boleh
dijual beli pada harga hasil (yield price).
Walaubagaimanapun perbezaan utama antara
sukuk dengan bon konvesional ialah bon konvensional merupakan klaim seorang
pelabur pada aliran wang di masa hadapan kepada pihak yang menerbitkan bon
tersebut. Kontrak antara pelabur dengan penerbit adalah kontrak seorang
penghutang dan pemiutang.
Sebagai contoh seorang pelabur melanggan bon bernilai
RM 1000 dan setiap tahun akan diberikan faedah sebanyak RM 100 sekiranya kadar
faedahnya 10% sehingga tempoh matang. Setelah Bon itu matang pelabur akan
diberikan faedah tahun itu serta dibayar semula harga hasil bon tersebut iaitu
RM 1000.
Bagi sukuk pula, metod pengiraan profit
adalah serupa dengan bon konvensional, akan tetapi di dalam kontrak sukuk,
klaim seorang pelabur bukan pada aliran wang tunai semata-mata, akan tetapi
klaim seorang pelabur adalah pada manfaat sebuah aset yang digunakan oleh wang
yang dijana melalui kaedah pembiayaan sukuk.
Di dalam kontrak sukuk, wang yang
dijana daripada terbitan sukuk akan digunakan untuk membeli sesebuah aset.
Kemudian pemegang sijil sukuk mempunyai klaim ke atas manfaat yang dijana aset
tersebut mengikut kadar pelaburan pelabur tersebut. Contohnya sekiranya pelabur
melanggan RM 1000 dengan perjanjian kadar profit margin 10%, pelabur akan
menerima RM 100 setiap tahun dan RM 1100 pada tempoh matang.
Sukuk juga telah distruktur dimana
terbitannya bukan pertukaran antara wang dengan dengan sijil semata-mata akan
tetapi ianya berdasarkan kepada pertukaran aset yang telah diluluskan dengan
beberapa timbangan pembiayaan di mana akan membolehkan pelabur menerima
keuntungan daripada transaksi tersebut.
Satu lagi aspek yang membezakan antara
sukuk dan bon konvensional ialah di dalam situasi di mana penerbit bon tidak
dapat membayar balik hutang dan faedah kepada pelabur/pemiutang pelabur akan
kehilangan kesemua pelaburannya kerana kontrak bon biasanya tiada jaminan aset
yang boleh dicagar untuk mendapatkan semula pokok pelaburan. Di dalam sukuk
pula, tidak boleh tidak di dalam kontrak sukuk mesti terdapat jaminan bahawa
wang yang dijana daripada pelabur digunakan untuk membeli sebuah aset yang mana
keuntungan pelabur datang daripada manfaat aset tersebut. Sekiranya situasi
buruk berlaku, pelabur masih dapat klaim sebahagian pelaburan mereka dengan
mencagarkan aset yang menjadi jaminan kepada kontrak sukuk tersebut.
Jenis-jenis Sukuk yang terdapat pada masa
kini:
1. Sukuk Ijarah: Menyewakan hak manfaat
aset kepada pihak lain berdasarkan harga dan tempoh yang disepakati
Sukuk Ijarah merupakan satu kontrak yang
berlaku berdasarkan pembeliansesuatu aset dan menyewa aset tersebut kepada
pelanggan atau pemegang sijil/kontrak dan hasil yang diterima adalah melalui
bayaran sewa. Tempoh dansegala bayaran yang berkaitan dengan sewa yang berlaku
sepanjang tempohpenyewaan tersebut adalah ditetapkan dan dipersetujui oleh
kedua- dua belahpihak. Ciri- ciri asas yang perlu dititikberatkan oleh kontrak
jenis ini adalahpemegang sijil kontrak adalah bukan pemilik aset tersebut.
Sewaan berlakuapabila ada penglibatan orang ketiga.
2. Sukuk Mudharabah: Perjanjian Kerjasama
antara dua pihak iaitu pemodal dan pengelola modal
Sukuk Mudharabah adalah sebuah sukuk
pelaburan yang memiliki sebahagiandaripada pemilikan ekuiti Mudharabah. Ekuiti
Mudharabah adalah pemilik asettersebut menyerahkan asetnya kepada seseorang
yang bertanggungjawab untukmenguruskannya. Keuntungan yang diperolehi akan
diagihkan mengikutperjanjian di antara dua pihak. Sekiranya berlaku kerugian,
ia akan ditanggungoleh pemilik aset tersebut.
Ia akan didaftarkan pada nama
pemegang keranaatas dasar pemilikan penuh saham dan pulangan yang akan
diperolehi olehpemegang- pemegang saham tersebut akan diagihkan berdasarkan
peratus (%)yang dilaburkan ke dalam pemilikan tersebut. Tujuan saham jenis ini
diwujudkanadalah untuk menggalakkan peningkatan dalam penyertaan masyarakat
untukmelibatkan diri dalam projek- projek yang mempunyai pelaburan besar.
3. Sukuk Musyarakah: Kerjasama dua pihak
dengan menggabungkan sebuah modal untuk sebuah motivasi.
Sukuk Musyarakah menerangkan sukuk
pelaburan yang mewakili ekuitiMusyarakah. Ekuiti Musyarakah disini bermaksud,
ekuiti yang berlaku hasildaripada perkongsian pemilikan yang melebihi dua orang
untuk menubuhkansesuatu perniagaan yang berteraskan keuntungan dan dibahagikan
samaratamengikut kadar pemilikan. Sekiranya berlaku sebarang kerugian, ia juga
akandibahagikan mengikut nisbah- nisbah kadar pemilikan saham di dalamperkongsian
tersebut.
Tujuan sukuk ini diwujudkan adalah untuk mendapatkandana yang
bertujuan untuk membuat projek baru. Selain itu, ia juga digunakanuntuk
mempertingkatkan lagi projek yang telah sedia ada dan digunakan jugasebagai
pembiayaan kegiatan yang diusahakan oleh perkongsian tersebut.
4. Sukuk Salam: Salam sukuk adalah sijil
yang mempunyai nilai yang sama yang dikeluarkan bagi maksud menggerakkan modal
Salam supaya barang-barang untuk diserahkan pada asas Salam datang ke pemilikan
pemegang sijil.
Sukuk Salam pula adalah menerangkan tentang
sijil pelaburan yang diterbitkanpada nilai yang sama bertujuan untuk
menggerakkan modal yang dibayar semata- mata pada bayaran muka dan komoditi
akan dihantar dan diterimakemudian.
dengan kata lainnya, pemegang sijil ini
akan mengeluarkan modalterlebih dahulu dan hasilnya akan diperolehi pada waktu-
waktu tertentu yangtelah ditetapkan. Pemegang ± pemegang sijil ini berhak ke
atas komoditi ketikakomoditi tersebut dihantarkan kepada mereka.iii.
Kesimpulan
Pelaburan sukuk merupakan antara pelaburan
ideal bagi pelabur yang menghendaki pulangan pelaburan tetap dengan risiko yang
rendah serta yang Shariah Compliant. Walaubagaimanapun, terdapat juga
kontroversi dan kritikan mengenai beberapa jenis struktur sukuk yang dikatakan
miripnya terlalu hampir dengan riba oleh Syeikh Taqi Usmani. Oleh itu sebelum
anda membuat keputusan mengenai pelaburan anda, bolehlah membuat sedikit kajian
mengenai instrumen sukuk yang anda minati. Di Malaysia ini, cukuplah sekiranya
sukuk itu telah diluluskan oleh Shariah Board Suruhanja Sekuriti Malaysia. Anda
sudah boleh meyakinkan diri anda untuk melabur dalam sukuk tersebu
No comments:
Post a Comment